Theo Luật Đất đai hiện hành, đất đai thuộc sở hữu toàn dân do Nhà nước đại diện chủ sở hữu và thống nhất quản lý.
Nhờ đó, Nhà nước có quyền giao đất, cho người dân thuê thuê đất và đồng thời cũng có quyền thu hồi đất nhằm đảm bảo cho đất đai được phân phối lại cho các đối tượng sử dụng đất hợp pháp, đúng mục đích, đạt hiệu quả cao, thúc đẩy kinh tế phát triển.
Việc thu hồi đất phải được thực hiện theo quy định chặt chẽ của pháp luật. Cơ quan có thẩm quyền thu hồi đất phải căn cứ vào đó để thực hiện các nhiệm vụ của nhà nước.
Tuy nhiên không phải bất kì trường hợp nào Nhà nước cũng được ra quyết định thu hồi đất mà phải căn cứ vào những quy định của pháp luật đất đai hiện hành.
Sau đây là các trường hợp nhà nước không được ra quyết đinh thu hồi đất.
